پايان عصر اسکولاستيک
(آخرامان مدرسه)، عقيم شدگي دانشگاهها
طبق تعاريف غربيها و به تبع آنها ما شرقي ها، عصر اسکولاستيک را فقط مربوط به دوران قرون وسطاي مسيحي مي دانيم که چند قرن است که پايان يافته است. "اسکولاستيک" به لحاظ لغت بمعناي عصر "اصالت مدرسه" است و اين واژه از لغت school بمعناي مدرسه است. عصر اسکولاستيک را ارسطو بنا نهاد و تمدن مدرسه اي تا به امروز روح حاکم بر تمدن معاصر جهان بوده است. زيرا همه فرآوردههاي تمدن مدرن از بطن مدرسه و آموزه هاي مدرسه اي سر برآورده است. ولي در طي اين چند دهه اخير شاهد نهضتهاي ضد مدرسه در سراسر جهان مدرن بوده ايم که مستمراً در حال رشد است هر چند که جهان سوم بدين لحاظ عقب تر است و لذا برخي از ملل دوران شکوفائي اين عصر را سپري مي کنند مثل کشور خودمان.
ولي در کشورهاي پيشرفته صنعتي ديگر بندرت جوانانشان ميلي به مدرسه و تحصيلات دانشگاهي دارند اين راز مهاجر پذيري کشورهاي غربي است تا بتوانند نظام خود را اداره کنند و اينست که امروزه مثلاً در مرکز ناسا که پيشرفته ترين مرکز علمي در جهان است دانشمندانش را اهالي جهان سوم تشکيل مي دهند.
اين بمناي آخرامان مدرسه و پايان اصالت تعليم و تربيت کلاسيک است که حتي در کشورهاي جهان سوم هم کمابيش به چشم مي خورد و جوانان ديگر رغبتي به مدرسه و دانشگاه ندارند الا به قصد دستيابي به يک مدرک نان خوري و پست يابي و نه به نيت تحصيل علم. و اين بدان معناست که آخرامان علوم طبيعي و فني هم فرا رسيده است و دانشگاهها ماهيتاً در حال عقيم شدن هستند و ديگر علمي بکر توليد نمي کنند و مصرف کننده اند.
استاد علي اکبر خانجاني
دائرةالمعارف عرفاني جلد 6 ص 37
مدرسه ,جهان ,پايان ,اسکولاستيک ,آخرامان ,ديگر ,آخرامان مدرسه ,عقيم شدگي